Dua anggota ranger para-tentera cedera dalam satu letupan di tepi jalan di daerah Yarang, wilayah Pattani hari ini 25 Februari 2025.

Mereka sedang dalam perjalanan pulang ke berek mereka dengan menaiki sebuah kenderaan pikap selepas menyelesaikan rondaan rutin. Ketika kenderaan itu melalui sebuah jalan di sub-daerah Mo Mawee, pemberontak yang bersembunyi di dalam semak telah meletupkan alat letupan improvisasi (IED) yang disembunyikan di bawah jalan.

Letupan itu menyebabkan beberapa kerosakan pada kenderaan tersebut dan daya letupan serta serpihannya telah mencederakan kedua-dua anggota ranger, yang kemudiannya dibawa ke hospital daerah.

Letupan bom ini berlaku dua hari selepas bekas perdana menteri Thaksin Shinawatra membuat lawatan pertamanya ke wilayah Narathiwat dalam tempoh 20 tahun, di mana beliau memohon maaf daripada umat Islam berkenaan pembunuhan beramai-ramai di Tak Bai pada 25 Oktober 2004.

Beliau juga memberitahu mereka bahawa beliau berharap untuk melihat peningkatan dalam keadaan di Selatan Thailand tahun ini.

Konflik Berterusan di Selatan Thailand: Latar Belakang & Perkembangan

Konflik di wilayah Selatan Thailand (meliputi Pattani, Yala, Narathiwat, dan sebahagian Songkhla) merupakan satu pergolakan bersenjata yang berakar umbi daripada ketegangan sejarah, identiti, dan politik. Berikut adalah analisis menyeluruh:

1. Akar Umbi Sejarah

• Warisan Kesultanan Pattani: Kawasan ini pernah menjadi sebahagian daripada Kesultanan Pattani yang berdaulat, majoriti penduduknya beragama Islam dan beretnik Melayu.
• Pencaplokan oleh Siam (1909): Melalui Perjanjian Inggeris-Siam 1909, wilayah ini diserap ke dalam Thailand (dahulu Siam), mencetuskan rasa tidak puas hati kerana asimilasi paksa dan penindasan identiti Melayu-Islam.
• Dasar Asimilasi Thailand: Pengenalan dasar seperti pengharaman pendidikan Islam, pemaksaan penggunaan bahasa Thai, dan penglibatan birokrasi Buddha mengukuhkan perasaan “dijajah” dalam komuniti Melayu-Muslim.

2. Kebangkitan Keganasan Moden (2004–Kini)

Konflik moden tercetus pada 2004 selepas beberapa dekad ketegangan terpendam:

• Serangan 28 April 2004: Serangan gerila ke atas kem tentera di Narathiwat dan Pattani (32 pemberontak terbunuh).
• Pembunuhan Beramai-ramai Krue Se: 32 penyerang Muslim terbunuh dalam serangan balas tentera di masjid Krue Se, Pattani.
• Tragedi Tak Bai (Oktober 2004): 85 penunjuk perasaan Muslim mati lemas atau tercedera selepas dibelasah tentera Thai. Insiden ini menjadi simbol kekejaman negara dalam naratif pemberontak.

3. Pihak Terlibat

• Kumpulan Pemberontak:
  • Barisan Revolusi Nasional (BRN): Kumpulan separatis utama yang memperjuangkan kemerdekaan atau autonomi.
  • GMIP/PULO: Kumpulan kecil lain dengan agenda serupa.
• Kerajaan Thailand: Tentera dan polis yang melaksanakan operasi kontra-insurgensi.
• Penduduk Tempatan: Sering terjebak di tengah-tengah, dengan sesetengah menyokong pemberontak, manakala yang lain mahu keamanan.

4. Taktik & Bentuk Keganasan

• Pemberontak:
  • Penggunaan IED (alat letupan improvisasi) di jalan raya.
  • Serangan hendap terhadap tentera, polis, dan sasaran simbolik kerajaan (sekolah, kuil Buddha).
  • Pembunuhan “pengkhianat” (orang Melayu yang bekerjasama dengan kerajaan).
• Tentera Thai:
  • Operasi ketenteraan besar-besaran, penahanan tanpa bicara, dan dakwaan pelanggaran HAM.
  • Program “Pembangunan untuk Keamanan” untuk memenangi sokongan awam.

5. Status Semasa (2023–2024)

• Keganasan Berterusan: Serangan sporadis masih berlaku, terutamanya di kawasan pedalaman.
• Rundingan Damai yang Stagnan: Perbincangan antara kerajaan Thailand dan BRN (dengan Malaysia sebagai pengantara) sering menemui jalan buntu akibat tuntutan autonomi vs penolakan Bangkok.
• Pembunuhan Guru & Pembakaran Sekolah: Insiden serangan terhadap institusi pendidikan terus menggusarkan komuniti.

6. Cabaran Utama

• Identiti vs Nasionalisme Thai: Ketegangan antara pemeliharaan budaya Melayu-Islam dan tekanan asimilasi.
• Kemiskinan & Pengabaian Pembangunan: Wilayah Selatan secara konsisten mempunyai kadar kemiskinan tertinggi di Thailand.
• Campur tangan Luar: Syak wasangka terhadap pengaruh gerakan Islam global (walaupun BRN menafikan kaitan dengan ISIS atau Al-Qaeda).

7. Implikasi Serangan Terkini di Pattani

Letupan di Pattani (seperti yang dilaporkan) mencerminkan pola pemberontak untuk mengganggu usaha perdamaian dan mengingatkan kerajaan bahawa tuntutan mereka belum selesai. Lawatan Thaksin Shinawatra ke Narathiwat juga dilihat sebagai cubaan untuk meredakan ketegangan, tetapi ia mungkin tidak mencukupi tanpa reformasi politik yang konkrit.

Harapan Masa Depan:
Penyelesaian kekal memerlukan pendekatan holistik:

1. Autonomi terhad untuk wilayah Selatan.
2. Pengiktirafan bahasa Melayu dan pendidikan Islam.
3. Penamatan budaya strafing (hukuman kolektif) oleh tentera.
4. Pemulihan ekonomi dan keadilan untuk mangsa keganasan.

Tanpa ini, kitaran keganasan dan penindasan sukar diputuskan.