Kajian tempatan mendedahkan 1 dalam 6 kanak-kanak mengalami isu kesihatan mental, dengan kadar ini meningkat dua kali ganda berbanding 2019.
Menurut Laporan Teknikal Tinjauan Morbiditi dan Kesihatan Kebangsaan 2023 (Penyakit Tidak Berjangkit dan Keperluan Perubatan), kanak-kanak di bandar menunjukkan kadar masalah kesihatan mental yang lebih tinggi berbanding di luar bandar.
Kanak-kanak Perempuan Lebih Terkesan
Kajian oleh Institut Kesihatan Awam (IKU) yang dikeluarkan pada 2024 menyenaraikan isu psikologi utama dalam kalangan kanak-kanak sebagai:
- Masalah hubungan dengan rakan sebaya
- Gangguan tingkah laku
- Gangguan emosi
Data dikumpul melalui modul penilaian kesihatan mental yang diisi oleh ibu bapa/penjaga 2,400 kanak-kanak berumur 5-15 tahun.
Dr. Hilwa Yusof, Pakar Psikologi Klinikal dan Pensyarah Kanan di Pusat Penyelidikan Psikologi & Kesejahteraan Manusia, Universiti Kebangsaan Malaysia, menyatakan melalui Bernama: Perintah Kawalan Pergerakan (PKP) semasa pandemi COVID-19 merupakan faktor kritikal yang menyumbang kepada krisis ini.
Dilema Kanak-Kanak di Era Digital
“Kanak-kanak sememangnya lebih terdedah kepada kesukaran mengawal emosi dan menghadapi tekanan. Perubahan drastik gaya hidup akibat pandemi memburukkan lagi keadaan,” jelasnya.
PKP memaksa kanak-kanak bergantung pada peranti digital untuk pembelajaran dan sosialisasi. Kekurangan aktiviti luar menyebabkan:
▸ Peningkatan gejala kemurungan
▸ Kesukaran meluahkan emosi
▸ Perlakuan mencederakan diri
Media Sosial & Krisis Pembangunan
Kajian turut mendedahkan 3 kesan negatif media sosial terhadap psikologi kanak-kanak:
- Rasa tidak cukup baik akibat perbandingan sosial
- FOMO (takut ketinggalan) menyebabkan keresahan
- Ketagihan melayari media sosial mengganggu kestabilan emosi
Dr. Intan Farahana Ibrahim, Timbalan Pengarah Pusat Penyelidikan Perkembangan Kanak-Kanak Kebangsaan UPSI, menegaskan: Penggunaan gajet berlebihan kini menjadi antara pencetus utama masalah kesihatan mental kanak-kanak.
Faktor Risiko Berlapis
Menurut Dr. Intan, gabungan beberapa faktor memburukkan keadaan:
▸ Pengasingan sosial akibat ketagihan digital
▸ Tekanan persaingan akademik
▸ Harapan tidak realistik daripada penjaga
▸ Kekurangan masa rehat dan bermain
▸ Persekitaran keluarga tidak stabil (konflik ibu bapa, pengabaian emosi)
▸ Trauma kanak-kanak (penderaan/kemalangan)
Intervensi Awal: Kunci Penyelesaian
Kedua-dua pakar sepakat: Sistem amaran awal perlu diperkukuh.
Dr. Intan menyarankan ibu bapa memantau perubahan tingkah laku seperti:
• Corak tidur tidak teratur
• Hilang minat pada aktiviti kegemaran
• Mudah marah atau murung
Beliau juga memaklumkan Pusat Data Kanak-Kanak Kebangsaan (NCDC) telah membangunkan sistem saringan perkembangan emosi untuk kanak-kanak bawah 4 tahun menggunakan data daripada pendidik, bagi membolehkan intervensi awal.
Amaran Pakar: Masalah tidak dirawat boleh mencetuskan kesan jangka panjang terhadap perkembangan emosi dan tingkah laku kanak-kanak.
BACA juga:
